Önce, sandık kurullarının çalışma esaslarıyla ilgili, tüm sandık kurulu üyelerine rehber mahiyetinde olmak üzere YSK'nın yayınladığı 138 numaralı genelgeden konuyla ilgili bilgileri edinelim:
http://www.ysk.gov.tr/docs/2014MahalliIdareler/Ornek138-2014.pdf
YSK 138 no.lu genelgenin 4. sayfasında, sandık kurulu başkanının seçim günü oy kullanma başlamadan temin edeceği malzeme arasında şu satır dikketimizi çekiyor:
"Her seçim için oy pusulasındaki siyasi parti ve bağımsız aday sayısından beş fazla sayıda
sandık sonuç tutanağı (298/105),"
Ankara'da büyükşehir belediye başkanlığı için 17 siyasi parti aday gösterdi, ayrıca 8 bağımsız aday yarıştı. Toplam 25 aday. TEORİK olarak, bu siyasi partilerin ve bağımsız adayların HER BİRİNİN, her sandıkta hazırlanan sandık sonuç tutanaklarından birer tane isteme hakkı var. YSK, üstüne ilaveten 5 tutanak gerektiğini düşünmüş.
Demek ki, Ankara'daki bir sandıkta, seçim günü sandıklar kapanıp oylar sayıldıktan sonra, büyükşehir belediye başkanlığı seçimi için, toplam 30 (yazıyla OTUZ) tutanak hazırlanmasına karşı hazırlıklı olmak gerekiyor.
Peki, bu tutanaklar nasıl hazırlanıyor? Tutanakların bilgisayarda hazırlanıp çıktısının alınması mümkün değil. Bir siyasi parti veya bağımsız adayın elinde bir tutanak fotokopisi varsa, o fotokopi geçerli sayılmıyor. İmzaların mutlaka ISLAK İMZA olması gerekiyor. O zaman, ya tutanakları hazırlarken, kağıtların arasına karbon kağıdı koyacaksınız ya da tutanak nüshalarını TEK TEK, AYRI AYRI YAZARAK hazırlayacaksınız.
Nitekim 138 no.lu genelgenin 13. sayfasında "SEÇSİS'ten yalnızca A4 (210x297 mm) formatında beyaz kâğıda çıktısı alınan yukarıda "Örnek" numaraları belirtilen sandık sonuç tutanakları kullanılır. Fotokopi ile çoğaltılmış tutanaklar kullanılamaz. " deniyor. Fotokopi mümkün değil yani.
Yine, aynı genelgenin 18. sayfasında, son paragrafı koyu (bold) olarak vurgulanmış şekilde şöyle deniyor:
"Bu bilgilerin doğruluğu, sandık başkanı tarafından sayım ve döküm cetveli sonuçları ile karşılaştırıldıktan sonra, ilgili seçim türüne ait sandık sonuç tutanağı başkan ve üyeler tarafından imzalanır ve mühürlenir. "
"Bütün bu işlemler, tutanak defterine geçirilerek, sandık kurulu başkan ve üyeleri tarafından imzalanır ve mühürlenir. "
"SEÇSİS’ten elektronik ortamda alınan il genel meclisi, büyükşehir belediye başkanı, belediye başkanı ve belediye meclisi üyeliği seçimlerine ilişkin sandık sonuç tutanaklarında, her sandık için farklı sandık numarası ve barkod kaydı bulunduğundan, söz konusu tutanakların bilgisayardan sadece A4 (210x297 mm) formatında beyaz kâğıda çıktısı alınır. Bu sebeple fotokopi ile çoğaltılmış tutanaklar kullanılamaz. Söz konusu tutanaklar ilçe seçim kurullarınca tarayıcıdan geçirileceğinden buruşturulmaması, katlanmaması, barkodun üzerinin herhangi bir şekilde çizilmemesi, ıslatılmaması vb. hususlara dikkat edilmesi gerekir. Bu nedenle sandık sonuç tutanakları imzalanıp, mühürlendikten sonra ilçe seçim kuruluna teslim edilinceye kadar katlanmadan sığabileceği poşet dosya içerisinde muhafaza edilmelidir. "
Şimdi sizinle, oyumucaldirtmam.com sitesinde yayınlanan tutanaklardan benim görev yaptığım sandığa ait olanla, benim elimdeki tutanağın fotoğraflarını paylaşayım:
İlki, orjinal belgeden tarama, ikincisi ise o orjinalin altına karbon kağıdı konmuş kopyalarından bir tanesi. Tutanaktaki tüm yazılar karbon kağıdıyla kopyalanmış, ama imzaların hepsi ıslak imza. Ne kadar fazla bastırırsanız bastırın, bir kağıdın altına en fazla 3 karbon kağıdı koyarak kopya çıkarabilirsiniz. Orjinaliyle birlikte, 4 nüsha eder. Yukarıda belirttiğim üzere, seçime katılan tüm siyasi partilere ve bağımsız adaylara birer tane ve 5 tane ekstra olmak üzere, sandık sonuç tutanaklarından 30 KOPYA çıkarmak im-kan-sız!
Peki biz ne yaptık? Tutanaklardan kaç nüsha hazırladık? Hesabı şöyle yapabiliriz:
- YSK'ya verilmek üzere 2 nüsha tutanak lazım. Bunlar öyle karbon kağıda kopyalı değil, en güzel nüshalar olacak şekilde hazırlandı.
Peki biz ne yaptık? Tutanaklardan kaç nüsha hazırladık? Hesabı şöyle yapabiliriz:
- YSK'ya verilmek üzere 2 nüsha tutanak lazım. Bunlar öyle karbon kağıda kopyalı değil, en güzel nüshalar olacak şekilde hazırlandı.
- CHP, Ak Parti ve MHP seçimdeki en iddialı üç parti ve aşağı yukarı her sandıkta sandık görevlisi bulundurdukları için bunlara da birer tutanak verilecek.
- Bir tutanak nüshası seçimin yapıldığı sınıfın kapısına asılacak.
- Sandık kurulu başkanı, ne olur ne olmaz, ileride başıma iş açılır diye bir kopya kendine almak ister.
- Sandık başında müşahitleri olmasa da, her okula bir müşahit gönderip tutanak toplayan BBP, Saadet, TKP, İP gibi partiler çıktı. Bunlar için de 4 tutanak hazırlamakta fayda var.
2+3+1+1+4=11 Biz sandığımızda 11 değil ama 9 tutanak hazırladık. Nasıl yaptık? İki kişi, dörder nüshayı karbon kağıdıyla çoğaltacak şekilde yazdı. Ayrıca bir tutanağı daha tek başına yazdık.
Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi pusulalarını ilk önce saymıştık. Dolayısıyla bu tutanak da ilk hazırladığımız tutanak oldu. Saat akşam 19-19:30 suları. Sabah 5'ten beri ayaktayız, daha önümüzde ilçe belediye başkanı ve ilçe belediye meclisi pusulaları var, onlar sayılacak ve her iki sayımın sonucu tek bir tutanağa yazılacak. Ardından muhtarlık seçimi var... Gece yeni başlıyor. Böyle bir ortamda, kağıt, kalem ve karbon kağıdından ibaret 19. yüzyıl teknolojilerini kullanarak aynı tutanaktan yaklaşık 10 nüsha hazırlıyorsunuz. Bu nüshalardan birini kapıya asıyorsunuz. Siz sandık kurulu olarak diğer pusulaları saymakla uğraşırken sandık bölgesini gezen bir sürü kişi cep telefonlarıyla kapıya asılı tutanağın fotoğrafını çekiyor, twitter'da paylaşıyor. Durum bu.
Biz sandık başında büyükşehir belediye başkanlığı tutanağını böyle karbon kağıdıyla iki parti halinde kopyaladık, ama işin açığı bu sefer de, en alttaki kağıtta yazılar biraz silik çıkmıştı. İkinci tutanağı hazırlarken tüm nüshaları elle ayrı ayrı yazalım dedik. 4 sandık kurulu üyesiyiz, herkes iki veya üçer tutanağı yazdı. İşte bendeki tutanak:
Önce ilçe belediye başkanlığı pusulalarını saymışız, tutanağın sol tarafına o sonuçları yazmışız, sonra belediye meclisi için oy pusulalarını saymışız, yarısı doldurulmuş tutanaklara dönüp sağ taraflarını o seçime ait bilgilerle doldurmuşuz. Dikkat ederseniz, bu tutanak karbon kağıdıyla kopyalanmış bir nüsha değil. Ayrıca, sol ve sağ taraftaki yazılar farklı. Bir tarafını bir sandık kurulu üyesi doldurmuş, diğer tarafını bir başkası. Sağ taraftaki benim yazım:)
30 Mart 2014 günü Türkiye'de, toplam 194 bin sandıkta, sandık başına ortalama 5 kişi desek nerdeyse 1 milyon kişi görev yaptı. 1 milyon kişinin katılımıyla, 400 bine yakın tutanaktan, fotokopi veya yazıcı kullanılmadan, sadece kalem, kağıt ve karbon kağıdı ile ve ELLE YAZILMAK SURETİYLE, TOPLAM 4 MİLYON NÜSHA üretildi. Bu sırada ufak tefek yazım hatalarının olmasını normal karşılamak gerekir.
1 milyon kişiyi 5erli gruplar halinde biraraya getirin. Her bir gruba, Atatürk'ün Gençliğe Hitabesi'ni ayrı ayrı kağıtlara 10 defa yazdırın. Bu kağıtlardan kaçında "bedhah", "namüsait" vb kelimeler hatasız olarak yazılacaktır? Sandık sonuç tutanakları da aynı hesap...
Önemli olan, bir tutanağın 10 nüshasında partilerin ve bağımsız adayların oy sayıları doğru kaydedilmiş mi? Bu tutanakların altına, aralarında siyasi parti temsilcilerinin de olduğu tüm sandık kurulu üyeleri imza atmış mı?
Eğer seçime tutanaklar üzerinden hile karıştırıldıysa, bir şaibeden söz edilecekse, CHPli veya MHPli sandık kurulu üyeleri, "YSK'da bizim görev yaptığımız sandığın sonuç tutanaklarında yer alan imza bizim imzamız değil. Biz başka tutanaklara imza attık. İşte, partilerimizin elindeki tutanaklar da YSK'daki tutanaklardan farklı." demeliler. Böyle bir iddiayı şimdiye kadar ortaya atan bir muhalefet partisi çıkmadı.
Twitter'da da yazdım. oyumucaldirtmam.com sitesinden dün haberdar oldum. Siteye girdim, sadece 10 tutanağı koymuşlar. Ama başkaları bu siteye girince, bu on tutanağın üstünde ilçe ve sandık numarası seçilebilen iki "dropdown" menü görüyorlarmış. Ben dün akşamdan bu yana iki farklı Windows 7 bilgisayarında üç farklı tarayıcı (Chrome, IE, Firefox) ile, bir Android akıllı telefon ve bir Android tablet ile siteye girdim, bu menüyü göremedim. Nihayet bugün akşama doğru sitedeki o menüleri ben de görebildim.
Tabii ilk önce, kendi görev yaptığım sandığa baktım, ha evet, bizim tutanak sitede var. Sonra, siteye o kadar çok sayıda tutanağı koymuşlar ki, herhalde bütün tutanakları koymuşlar, vatandaş hepsini incelesin diye düşünmüşler zannettim. Tutanakları bir "download manager" ile tek tek indirmeye koyulunca farkettim ki, çok sayıda tutanak var, ama bütün tutanaklar yok. Mansur Yavaş'ın haftasonu yaptığı basın toplantısında sözünü ettiği sorunlu/şaibeli sandık sonuç tutanaklarının hepsinin burada olduğunu, ama bunun bütün tutanakların yayınlandığı anlamına gelmediğini farkettim.
JETON NEDEN SONRA DÜŞTÜ! Bizim sandığın tutanağını koymalarının sebebi, bizim sandık tutanağında da ŞAİBE/SORUN olması imiş!!!
Daha önce yayınladığım "Sandık Sonuç Tutanağı Anlama Kılavuzu"nda, bizim sandığın tutanaklarında yaptığımız, seçim sonucunu, partilerin aldıkları oyları hiçbir şekilde etkilemeyen "minicik" hatadan söz etmiştim. Şimdi CHP ve oyumucaldirtmam.com sitesi, "Seçimde şaibe var" diye iddia ederken, benim görev yaptığım sandığı da işin içine katıyorsa, ben de derim ki bu seçimde şaibe falan yok.
GÜNCELLEME: Tutanakların karbon kağıdı konarak kopyalanmasıyla ilgili dikkat çekici bir tutanak örneği buldum.
GÜNCELLEME: Tutanakların karbon kağıdı konarak kopyalanmasıyla ilgili dikkat çekici bir tutanak örneği buldum.
Çankaya 1368 no.lu sandığa ait ilçe belediye başkanı+belediye meclisi tutanağı önce karbon kağıdıyla kopyalanmış. Buradaki nüsha, kopyalanmış bir nüsha. Ancak sonra, yazılar silik çıkınca, ilçe belediye başkanlığı kısmının üstünden kalemle tekrar geçilmiş. İmzaları da önce karbon kağıdı üstünden atmışlar, sonra bu kağıda tekrar imza atmışlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder