14 Ağustos 2014 Perşembe

Anket firmalarının cumhurbaşkanlığı seçim anketleri performansı

9 Ağustos'ta, seçimden bir gün önce, anket firmalarının seçimden önceki son anketleri ve tahminlerini listelemiş, sonra bu anketlere dayanarak yaptığım Anketlerin Anketi tahminimi yazmıştım. Seçim bitti, YSK geçici sonuçları açıkladı.

Şimdi, anket firmalarının ve de benim Anketlerin Anketi tahminimin ne derece isabetli olduğuna bakalım.


Anket Firması
Erdoğan
İhsanoğlu
Demirtaş
SEÇİM SONUCU
51,79
38,44
9,76
A&G
55,10
33,30
11,60
ANAR
55,70
36,40
7,90
ANDY-AR
55,50
34,90
9,60
Denge
54,90
34,90
10,20
GENAR
55,20
30,30
11,50
Gezici
55,30
34,60
10,10
KONDA
57,00
34,00
9,00
Konsensus
58,20
30,30
11,50
Metropoll
49,70
41,40
8,90
Optimar
53,80
38,40
7,80
ORC
54,30
38,00
7,70
SONAR
53,30
36,90
8,30
ANKETLERİN ANKETİ
54,90
35,70
9,30

Şimdi, anket firmalarının ve benim tahminimin seçim sonucundan ne derece saptığına bakalım. Önce, her firmanın, adaylar için anket sonucu ile seçim sonucu arasındaki farkın mutlak değerini hesapladım ve buna "Sapma" dedim. Sonra her anket firması için, üç adayın sapmalarını toplayıp "Toplam Sapma"yı buldum.


Firma
Erdoğan
İhsanoğlu
Demirtaş
Erdoğan Sapma
İhsanoğlu Sapma
Demirtaş Sapma
Toplam Sapma
A&G
55,10
33,30
11,60
3,31
5,14
1,84
10,29
ANAR
55,70
36,40
7,90
3,91
2,04
1,86
7,81
ANDY-AR
55,50
34,90
9,60
3,71
3,54
0,16
7,41
Denge
54,90
34,90
10,20
3,11
3,54
0,44
7,09
GENAR
55,20
30,30
11,50
3,41
8,14
1,74
13,29
Gezici
55,30
34,60
10,10
3,51
3,84
0,34
7,69
KONDA
57,00
34,00
9,00
5,21
4,44
0,76
10,41
Konsensus
58,20
30,30
11,50
6,41
8,14
1,74
16,29
Metropoll
49,70
41,40
8,90
2,09
2,96
0,86
5,91
Optimar
53,80
38,40
7,80
2,01
0,04
1,96
4,01
ORC
54,30
38,00
7,70
2,51
0,44
2,06
5,01
SONAR
53,30
36,90
8,30
1,51
1,54
1,46
4,51
ANKETLERİN ANKETİ
54,90
35,70
9,30
3,11
2,74
0,46
6,31
Anket firmaları ve toplam sapmaları sıraladığımızda durum şöyle:


Firma
Toplam Sapma
Optimar
4,01
SONAR
4,51
ORC
5,01
Metropoll
5,91
ANKETLERİN ANKETİ
6,31
Denge
7,09
ANDY-AR
7,41
Gezici
7,69
ANAR
7,81
A&G
10,29
KONDA
10,41
GENAR
13,29
Konsensus
16,29
Bu seçimde, anket firmalarının 2011 genel seçimleri ve 2014 yerel seçimlerine göre performanslarının epey düşük olduğunu görüyoruz. Aday başına +/- %2lik sapmaya hadi standart anket güven aralığı diyelim. Buna göre, Optimar, SONAR, ORC ve Metropoll aday başına %2lik sapmanın altında tahminler yapmışken diğer 8 şirketin anket sonuçlarında toplam sapma, %6nın da üstüne çıkmış. Bu arada, benim Anketlerin Anketi tahminim ise %6,31'lik toplam sapmayla, yerel seçimlerdeki kadar başarılı olamadı.

Benim tahminimde, en büyük sapma Erdoğan'ın oy oranında. Seçim sonucu %51,79 benim tahminim %54,90. Aradaki fark %3,11. İhsanoğlu için sapma %2,74 iken Demirtaş için %0,46. Burada akla şu geliyor. %52 oy alan Erdoğan'ın oy oranını %3 farkla tahmin etmek ile, %9,76 oy alan Demirtaş'ın oy oranını %3 farkla tahmin etmek aynı şey olmamalı. Erdoğan'ın oy oranı %3 fazla olsaydı, %55'e çıkacaktı ama aynı fazlalık Demirtaş'ın oy oranını %12,76'ya çıkaracaktı. Bu nedenle, istatistikte bu tahminleri karşılaştırmak için kullanılan bir yöntem de, her aday için yapılan tahmindeki sapmaları, adayın aldığı oy oranına bölmek, teknik tabiriyle sapmaları "normalize" etmek. Erdoğan'ın %52'lik oy oranını %3 farkla tahmin demek, 3/52lik bir orana karşılık geliyor. Bunu yüzdelik orana çevirmek için 100'le çarparsak, (3/52)*100=5,77. Yani, Erdoğan'ın oy oranı olan %52'yi, %52'nin %5,77'sine tekabül eden bir farkla (ki o da mutlak değer olarak %3'e karşılık geliyor) tahmin anlamına geliyor.

Bu şekilde, sapmaları "normalize" edecek olursak tablo şöyle:


Firma
Erdoğan Normalize
İhsanoğlu Normalize
Demirtaş Normalize
Toplam Normalize
A&G
6,39
13,37
18,85
38,62
ANAR
7,55
5,31
19,06
31,91
ANDY-AR
7,16
9,21
1,64
18,01
ANKETLERİN ANKETİ
6,01
7,13
4,71
17,85
Denge
6,01
9,21
4,51
19,72
GENAR
6,58
21,18
17,83
45,59
Gezici
6,78
9,99
3,48
20,25
KONDA
10,06
11,55
7,79
29,40
Konsensus
12,38
21,18
17,83
51,38
Metropoll
4,04
7,70
8,81
20,55
Optimar
3,88
0,10
20,08
24,07
ORC
4,85
1,14
21,11
27,10
SONAR
2,92
4,01
14,96
21,88


Sonuçta anket firmalarını, tahminlerindeki sapmayı adayların oy oranlarına ayrı ayrı normalize ettiğimizde, şöyle bir sıralama ortaya çıkıyor:


Anket Firması
Toplam Sapma (Normalize)
ANKETLERİN ANKETİ
17,85
ANDY-AR
18,01
Denge
19,72
Gezici
20,25
Metropoll
20,55
SONAR
21,88
Optimar
24,07
ORC
27,10
KONDA
29,40
ANAR
31,91
A&G
38,62
GENAR
45,59
Konsensus
51,38
Nihayet kendi tahminimi birinci çıkartmayı başardığım için kendimi tebrik ediyorum efendim! :)

İşin latifesi bir tarafa, bu blogda aslında önemli bir şey başarmış oldum. Türkiye'deki 12 anket firmasının, son üç seçimde, yani 2011 genel, 2014 yerel ve 2014 cumhurbaşkanı seçimlerindeki son anketleri ve seçim tahminlerinin, seçim sonuçlarına ne ölçüde karşılık geldiğini ortaya koymuş oldum. Şimdi sırada 2015 genel seçimleri var ve şimdi elimizde, anket firmalarını sıralamanın güzel bir yolu var.