Ben de, 2014 cumhurbaşkanı seçim sonuçlarını, bir genel seçim olarak modelledim. Cumhurbaşkanı seçiminde il bazında sonuçları, 4 partiye dağıttım. Bu dağılımı yaparken, Tayyip Erdoğan'ın oyunu Ak Parti'ye, Selahattin Demirtaş'ın oyunu da HDP'ye yazdım. Üstüne, HDP'nin oylarına Demirtaş'ın oylarına göre %10luk bir ilave yaptım. Ekmeleddin İhsanoğlu'nun oyunu ise CHP ile MHP arasında, bu iki partinin o ilde 2011 seçiminde aldıkları oylarla orantılı olarak paylaştırdım. Bu şekilde, bu 4 partinin oyları şöyle dağılıyor:
Ak Parti: 20.612.334
CHP: 10.320.175
MHP: 5.122.298
HDP: 4.305.795
4 Parti Toplamı: 40.360.603
Şimdi hemen, "Canım öyle olur mu? Erdoğan'a oy verenler arasında sadece Ak Partililer yok. Hele Ekmeleddin İhsanoğlu'na oy verenler arasında şüphesiz Saadet Partili, BBP'li ve diğer küçük partilerin seçmenleri de var..." demeyin. Öyle olduğunu ben de biliyorum. Aslında bu modeli bir adım ileriye götürebilir, Erdoğan'ın oylarının mesela %90'ını Ak Parti'ye verebilir, Ekmeleddin İhsanoğlu'nun oylarındaki CHP+MHP payını da %90'ya yazabilirdim. Ama benim modelimde dikkat ederseniz, şu aşamaya kadar yüzdelerden söz etmedim. Bunun nedeni, 2014 CB seçimindeki katılım oranının 2011'e göre %10 kadar düşük olmasıydı.
İşte ben bu küçük partiler problemini şöyle aştım modelimde. Bu 4 partinin oylarının toplamı 2014 CB seçimindeki geçerli oy toplamı yani 40 milyonun biraz üzerinde. Ben modelimde, geçerli oy sayısını 2011 genel seçimlerindeki geçerli oy olarak, yani 42.941.763 olarak aldım. Böylece aradaki 2 buçuk milyon oy, diğer partilere giden oy oldu. Bu da 2011 seçim sonuçlarıyla uyumlu bir tablo ortaya koydu. Buna göre, partilerin oy oranları şöyle:
Ak Parti: %48,00
CHP: %24,03
MHP: %11,92
HDP: %10,03
Diğer partiler: %6,01
Bu şekilde milletvekili dağılımı da şöyle çıkıyor:
Ak Parti: 318
CHP: 129
MHP: 47
HDP: 56
MHP: %11,92
HDP: %10,03
Diğer partiler: %6,01
Bu şekilde milletvekili dağılımı da şöyle çıkıyor:
Ak Parti: 318
CHP: 129
MHP: 47
HDP: 56
Burada, daha önce çeşitli kereler vurguladığım bazı noktaları tekrar görüyoruz. Öncelikle, HDP'nin MHP'den %2 daha az oy aldığı halde 9 milletvekili fazla çıkardığını görüyoruz. Bunun nedeni, HDP'nin oylarının belli bölgelerde yoğunlaşması, MHP'nin oylarının ise Türkiye genelinde HDP'ye göre daha dengeli dağılması. Bir anlamda, MHP'nin aldığı %2 fazla oy, dengeli dağılım nedeniyle milletvekiline dönüşemiyor, heba oluyor.
Diğer önemli nokta, HDP'nin barajı geçip geçmemesi sorusunun, sadece HDP'nin alacağı oylara değil, toplam geçerli oy sayısına, yani katılım oranına da bağlı olması. Başka deyişle, HDP seçmeninin diğer seçmenlere göre sandığa gitmede daha az veya daha fazla istekli olması da barajı geçip geçmeme üstünde etkili olacak. HDP'nin oyları modelimde, verdiğim %10luk ekstra oy sayesinde Demirtaş'ın 3 milyon 900 bin oyuna göre 4 milyon 305 bine çıkmış oldu. Yalnız, HDP'nin 4,3 milyon oy alacağını söylemek tek başına HDP'nin barajı geçip geçemeyeceğini bize bildirmiyor. Eğer geçerli oy sayısı 43 milyon olursa baraj 4,3 milyon olacak ve HDP barajı geçecek. Ama geçerli oy sayısı 43 milyon değil de 44 milyon olursa, baraj bu sefer 4,4 milyon oya yükselecek ve 4,3 milyon oy HDP'ye yetmeyecek. 100 bin oya daha ihtiyacı olacak HDP'nin.
Tabii bu hesaplarda, yıldan yıla nüfus artışıyla birlikte kayıtlı seçmen sayısındaki artışı hesaba katmadım. 2011 seçiminde yurtdışı dahil kayıtlı seçmen 52.806.322 iken 2014 CB seçiminde kayıtlı seçmen sayısı 55.692.841'e yükselmişti. Eğer 2014'teki katılım oranı 2011deki gibi olsaydı, geçerli oy sayısı 45 milyona çıkacaktı. O zaman, HDP'nin 4,5 milyon oya ihtiyacı olacaktı.
Son olarak, 2014 CB seçimine göre yaptığım bu modellemenin, 2011 genel seçimiyle büyük ölçüde örtüştüğünü ifade etmeliyim. Öncelikle bu model, 85 seçim çevresinden 51'inde 4 partinin milletvekili sayısını 2011'dekiyle aynı şekilde veriyor. Parti bazında bakacak olursak, 2011'e göre 85 seçim çevresinde CHP'nin 71, MHP'nin 70, HDP'nin 65 ve Ak Parti'nin de 56 seçim çevresindeki milletvekili sayısı değişmiyor. Ak Parti'nin milletvekili sayısı, 16 seçim çevresinde azalırken 13ünde artıyor.
Ben yine bu modelden, Türkiye'deki siyasi tablonun 2011 seçimlerine göre büyük ölçüde aynı kaldığı sonucunu çıkarıyorum.
Bu modele göre partilerin seçim çevrelerinde çıkardıkları milletvekili sayılarını aşağıdaki tabloda izleyebilirsiniz.
Bu modele göre partilerin seçim çevrelerinde çıkardıkları milletvekili sayılarını aşağıdaki tabloda izleyebilirsiniz.
|
|
2011 MV SAYILARI
|
İl
|
2014 CB Orantılı mv sayıları
|
İl
|
||||||
|
İl
|
Ak Parti
|
CHP
|
MHP
|
Bağ
|
Toplam
|
Ak Parti
|
CHP
|
MHP
|
HDP
|
Toplam
|
|
Adana
|
6
|
4
|
3
|
1
|
14
|
6
|
4
|
3
|
1
|
14
|
|
Adıyaman
|
4
|
1
|
0
|
0
|
5
|
4
|
0
|
0
|
1
|
5
|
|
Afyon
|
3
|
1
|
1
|
0
|
5
|
3
|
1
|
1
|
0
|
5
|
|
Ağrı
|
3
|
0
|
0
|
1
|
4
|
1
|
0
|
0
|
3
|
4
|
|
Aksaray
|
3
|
0
|
0
|
0
|
3
|
3
|
0
|
0
|
0
|
3
|
|
Amasya
|
2
|
1
|
0
|
0
|
3
|
2
|
1
|
0
|
0
|
3
|
|
Ankara 1
|
8
|
6
|
2
|
0
|
16
|
9
|
7
|
2
|
0
|
18
|
|
Ankara 2
|
9
|
4
|
2
|
0
|
15
|
8
|
4
|
2
|
0
|
14
|
|
Antalya
|
6
|
5
|
3
|
0
|
14
|
6
|
5
|
3
|
0
|
14
|
|
Ardahan
|
1
|
1
|
0
|
0
|
2
|
1
|
1
|
0
|
0
|
2
|
|
Artvin
|
1
|
1
|
0
|
0
|
2
|
1
|
1
|
0
|
0
|
2
|
|
Aydın
|
3
|
3
|
1
|
0
|
7
|
3
|
3
|
1
|
0
|
7
|
|
Balıkesir
|
4
|
3
|
1
|
0
|
8
|
4
|
3
|
1
|
0
|
8
|
|
Bartın
|
1
|
1
|
0
|
0
|
2
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
|
Batman
|
2
|
0
|
0
|
2
|
4
|
1
|
0
|
0
|
3
|
4
|
|
Bayburt
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
|
Bilecik
|
1
|
0
|
1
|
0
|
2
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
|
Bingöl
|
2
|
0
|
0
|
1
|
3
|
2
|
0
|
0
|
1
|
3
|
|
Bitlis
|
2
|
0
|
0
|
1
|
3
|
2
|
0
|
0
|
1
|
3
|
|
Bolu
|
2
|
1
|
0
|
0
|
3
|
3
|
0
|
0
|
0
|
3
|
|
Burdur
|
2
|
1
|
0
|
0
|
3
|
2
|
1
|
0
|
0
|
3
|
|
Bursa
|
11
|
5
|
2
|
0
|
18
|
10
|
5
|
3
|
0
|
18
|
|
Çanakkale
|
2
|
2
|
0
|
0
|
4
|
2
|
2
|
0
|
0
|
4
|
|
Çankırı
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
|
Çorum
|
3
|
1
|
0
|
0
|
4
|
3
|
1
|
0
|
0
|
4
|
|
Denizli
|
4
|
2
|
1
|
0
|
7
|
4
|
2
|
1
|
0
|
7
|
|
Diyarbakır
|
6
|
0
|
0
|
5
|
11
|
3
|
0
|
0
|
8
|
11
|
|
Düzce
|
3
|
0
|
0
|
0
|
3
|
3
|
0
|
0
|
0
|
3
|
|
Edirne
|
1
|
2
|
0
|
0
|
3
|
1
|
2
|
0
|
0
|
3
|
|
Elazığ
|
4
|
0
|
1
|
0
|
5
|
4
|
0
|
0
|
0
|
4
|
|
Erzincan
|
1
|
1
|
0
|
0
|
2
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
|
Erzurum
|
5
|
0
|
1
|
0
|
6
|
5
|
0
|
0
|
1
|
6
|
|
Eskişehir
|
3
|
2
|
1
|
0
|
6
|
3
|
2
|
1
|
0
|
6
|
|
Gaziantep
|
9
|
2
|
1
|
0
|
12
|
8
|
2
|
1
|
1
|
12
|
|
Giresun
|
3
|
1
|
0
|
0
|
4
|
3
|
1
|
0
|
0
|
4
|
|
Gümüşhane
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
|
Hakkari
|
0
|
0
|
0
|
3
|
3
|
0
|
0
|
0
|
3
|
3
|
|
Hatay
|
5
|
4
|
1
|
0
|
10
|
5
|
4
|
1
|
0
|
10
|
|
Iğdır
|
0
|
0
|
1
|
1
|
2
|
0
|
0
|
1
|
1
|
2
|
|
Isparta
|
2
|
1
|
1
|
0
|
4
|
2
|
1
|
1
|
0
|
4
|
|
İstanbul 1
|
16
|
11
|
2
|
1
|
30
|
16
|
11
|
2
|
2
|
31
|
|
İstanbul 2
|
15
|
9
|
2
|
1
|
27
|
14
|
8
|
2
|
2
|
26
|
|
İstanbul 3
|
15
|
9
|
3
|
1
|
28
|
16
|
9
|
3
|
3
|
31
|
|
İzmir 1
|
6
|
6
|
1
|
0
|
13
|
5
|
6
|
1
|
1
|
13
|
|
İzmir 2
|
5
|
7
|
1
|
0
|
13
|
4
|
7
|
1
|
1
|
13
|
|
K.Maraş
|
6
|
1
|
1
|
0
|
8
|
6
|
1
|
1
|
0
|
8
|
|
Karabük
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
|
Karaman
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
|
Kars
|
2
|
0
|
0
|
1
|
3
|
2
|
0
|
0
|
1
|
3
|
|
Kastamonu
|
2
|
0
|
1
|
0
|
3
|
3
|
0
|
0
|
0
|
3
|
|
Kayseri
|
7
|
1
|
1
|
0
|
9
|
6
|
1
|
2
|
0
|
9
|
|
Kırıkkale
|
3
|
0
|
0
|
0
|
3
|
3
|
0
|
0
|
0
|
3
|
|
Kırklareli
|
1
|
2
|
0
|
0
|
3
|
1
|
2
|
0
|
0
|
3
|
|
Kırşehir
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
|
Kilis
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
|
Kocaeli
|
7
|
3
|
1
|
0
|
11
|
7
|
3
|
1
|
0
|
11
|
|
Konya
|
11
|
1
|
2
|
0
|
14
|
11
|
1
|
2
|
0
|
14
|
|
Kütahya
|
4
|
0
|
1
|
0
|
5
|
4
|
0
|
0
|
0
|
4
|
|
Malatya
|
5
|
1
|
0
|
0
|
6
|
5
|
1
|
0
|
0
|
6
|
|
Manisa
|
5
|
3
|
2
|
0
|
10
|
5
|
3
|
1
|
0
|
9
|
|
Mardin
|
3
|
0
|
0
|
3
|
6
|
2
|
0
|
0
|
4
|
6
|
|
Mersin
|
4
|
4
|
2
|
1
|
11
|
4
|
4
|
2
|
1
|
11
|
|
Muğla
|
2
|
3
|
1
|
0
|
6
|
2
|
3
|
1
|
0
|
6
|
|
Muş
|
2
|
0
|
0
|
2
|
4
|
1
|
0
|
0
|
2
|
3
|
|
Nevşehir
|
3
|
0
|
0
|
0
|
3
|
3
|
0
|
0
|
0
|
3
|
|
Niğde
|
2
|
1
|
0
|
0
|
3
|
2
|
1
|
0
|
0
|
3
|
|
Ordu
|
5
|
1
|
0
|
0
|
6
|
4
|
1
|
0
|
0
|
5
|
|
Osmaniye
|
2
|
0
|
2
|
0
|
4
|
2
|
0
|
2
|
0
|
4
|
|
Rize
|
3
|
0
|
0
|
0
|
3
|
3
|
0
|
0
|
0
|
3
|
|
Sakarya
|
5
|
1
|
1
|
0
|
7
|
5
|
1
|
1
|
0
|
7
|
|
Samsun
|
6
|
2
|
1
|
0
|
9
|
6
|
2
|
1
|
0
|
9
|
|
Siirt
|
2
|
0
|
0
|
1
|
3
|
1
|
0
|
0
|
2
|
3
|
|
Sinop
|
1
|
1
|
0
|
0
|
2
|
2
|
0
|
0
|
0
|
2
|
|
Sivas
|
4
|
1
|
0
|
0
|
5
|
4
|
1
|
0
|
0
|
5
|
|
Şanlıurfa
|
10
|
0
|
0
|
2
|
12
|
9
|
0
|
0
|
3
|
12
|
|
Şırnak
|
1
|
0
|
0
|
3
|
4
|
0
|
0
|
0
|
4
|
4
|
|
Tekirdağ
|
2
|
3
|
1
|
0
|
6
|
2
|
3
|
1
|
0
|
6
|
|
Tokat
|
3
|
1
|
1
|
0
|
5
|
4
|
1
|
0
|
0
|
5
|
|
Trabzon
|
4
|
1
|
1
|
0
|
6
|
5
|
1
|
0
|
0
|
6
|
|
Tunceli
|
0
|
2
|
0
|
0
|
2
|
0
|
1
|
0
|
1
|
2
|
|
Uşak
|
2
|
1
|
0
|
0
|
3
|
2
|
1
|
0
|
0
|
3
|
|
Van
|
4
|
0
|
0
|
4
|
8
|
3
|
0
|
0
|
5
|
8
|
|
Yalova
|
1
|
1
|
0
|
0
|
2
|
1
|
1
|
0
|
0
|
2
|
|
Yozgat
|
3
|
0
|
1
|
0
|
4
|
3
|
0
|
1
|
0
|
4
|
|
Zonguldak
|
3
|
2
|
0
|
0
|
5
|
3
|
2
|
0
|
0
|
5
|
|
Toplam
|
327
|
135
|
53
|
35
|
550
|
318
|
129
|
47
|
56
|
550
|
2 yorum:
Modeli kurarken CB secimi sonrasi yapilan IPSOS anketini baz alsaniz cok guzel olurdu, orada gorunen her 4 mhp'liden 1 i RTE'ye her 10 chp'liden 1 i yine RTE'ye ve diger partilere oy verdigini soyleyen her 10 secmenden 9'u RTE'ye oy verdigini beyan etmis, yine AKP secmeninin sandiga gitmeyeni (rehavet ile tatil yuzunden vs.) diger partilere gore yuksek gorunmekte. Bu etkilerden arindirdiginizda o gun genel secim olmus olsa AKP %43 gibi bir oy almis olacakti, ve HDP baraj alti kalmis olacakti.
IPSOS anketi:
http://www.ipsos.com.tr/downloads/pdf/IPSOS_SRI_2014Cumhurbaskanligi_Secimi_Sandik_Sonrasi_ArastirmasiVF.pdf
IPSOS anketi güzel, ama "yerel seçimde X partisine oy verenler" derken, hangi yerel seçimi kastettiği belli değil. Çünkü yerel seçimde 4 farklı seçim yapıldı. Büyükşehir statüsündeki illerde her seçmen büyükşehir belediye başkanı, ilçe belediye başkanı ve ilçe belediye meclisi için oy kullandı, ama büyükşehirlerde il genel meclisi olmadığı için il genel meclisi oyu kullanmadı. Büyükşehir olmayan şehirlerde, belediyesi olan yerler (il, ilçe merkezleri, kasabalar) ile belediyesi olmayan yerler (köy, mahalle, mezraaa) farklıydı. Yani IPSOS anketindeki sonuçlar bana elmalarla armutların toplanması gibi geliyor.
IPSOS anketinde deneklere, "Önümüzdeki pazar günü bir genel seçim olsa oyunuzu hangi partiye verirsiniz?" sorusu sorulmuş olsaydı anket çok daha değerli olurdu.
Yorum Gönder